Οι προθέσεις τους είναι να φέρουν ανατροπές στο Δημόσιο και στην Υγεία, με το «ελευθέρας» του προέδρου, αν εκλεγεί εκ νέου, Ντόναλντ Τραμπ – Τι υπόσχονται και πώς θα κινηθούν οι δύο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες, σε περίπτωση που καταφέρουν να έχουν τόση εξουσία
Στην πράξη, όπως τονίζει σε ανάλυσή του το CNN, ο Τραμπ θέλει (και μένει να φανεί αν αυτή η επιθυμία είναι εφικτή) να δώσει το «ελευθέρας» σε προσωπικότητες με τις δικές τους ιδέες να αναδιαμορφώσουν έναν τομέα όπως αυτοί νομίζουν.
Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. για το ομοσπονδιακό σύστημα υγείας και ο Έλον Μασκ για το ομοσπονδιακό Δημόσιο είναι δύο άνθρωποι που θα κληθούν να χτίσουν από την αρχή τον τομέα τους. Δεν αποκλείεται να είναι και ένα είδος υπουργών άνευ χαρτοφυλακίου, αλλά με διευρυμένες αρμοδιότητες.
Νομικά και ηθικά ζητήματα κάνουν δύσκολο να αναλάβουν θέση στην κυβέρνηση. Υπάρχει πάντα το εμπόδιο της Γερουσίας που πρέπει να εγκρίνει τον διορισμό κάθε υπουργού. Αν, πάλι, είναι απλώς σύμβουλοι του προέδρου ή αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου τα περιθώρια δράσης τους είναι σαφώς περιορισμένα.
Αλλά έστω ότι με κάποιο τρόπο παρακαμφθούν αυτά τα -όντως σοβαρά- ζητήματα, πώς θα πολιτεύονταν αυτές οι δύο προσωπικότητες;
«Δώστε μου στοιχεία για τα εμβόλια»
Για τον Ρόμπερτ Κένεντι ο Τραμπ είχε πει στη συγκέντρωση της περασμένης Κυριακής ότι «θα τον αφήσω να κάνει παιχνίδι με τα τρόφιμα και τα εμβόλια». Ο ίδιος λέει ότι ο Τραμπ υπόσχεται να του δώσει «σαρωτικές εξουσίες» πάνω σε ομοσπονδιακές αρχές, όπως τα CDC, την FDA (τρόφιμα και φάρμακα) και το υπουργείο Γεωργίας.
Στο παρελθόν ο Κένεντι έχει δείξει ενδιαφέρον για θέματα γεωργίας, διατήρησης οικοτόπων και περιορισμός των τοξινών από τα τρόφιμα, το νερό και τον αέρα. Ενδιαφέρεται και για τη σημασία της καλής διατροφής. Αλλά έχει και μια πλευρά που προκαλεί ερωτήματα.
Τα εμβόλια είναι κάτι που τον απασχολεί καιρό. «Το μόνο που θέλω είναι δεδομένα για να δούμε αν είναι ασφαλή τα εμβόλια», έχει πει. Ο Κένεντι έχει υιοθετήσει για τα εμβόλια λόγο που ξεκινά από τον σκεπτικισμό και φτάνει σχεδόν στην αντιεμβολιαστική ρητορική -έχει φτάσει να μιλήσει για τα εμβόλια σε σχέση με τη ναζιστική Γερμανία. Πιστεύει κιόλας ότι τα χημικά σε νερά κάνουν τα παιδιά γκέι ή τρανς…
Επικεφαλής της «Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας»
Το έργο του Μασκ, αν αναλάβει και αυτός ρόλο στη μελλοντική διακυβέρνηση υπό τον Τραμπ, θα είναι να περιορίσει δραστικά το μέγεθος του ομοσπονδιακού δημόσιου τομέα. Υπάρχουν, φυσικά, σοβαρά ηθικά και πιθανόν και νομικά εμπόδια για μια τέτοια ανάθεση καθηκόντων: οι ΗΠΑ είναι πελάτης εταιρειών του Μασκ, όπως η SpaceX και η Tesla.
Ο Μασκ δηλώνει ότι θα ηγηθεί του υπουργείου Αποτελεσματικότητας της Κυβέρνησης (Department of Government Efficiency, DOGE) που διόλου τυχαία είναι το όνομα του κρυπτονομίσματος του Μασκ, ένα πεδίο που ενδιαφέρει και τον Τραμπ.
Είναι πιθανό ότι θα επικεντρωθεί σε δραστικές περικοπές δαπανών για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση που θα μπορούσαν να φτάσουν τα 2 τρισ. δολάρια, πιθανόν με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης. Η κατάργηση διατάξεων είναι άλλος ένας πιθανός τρόπος για τις περικοπές.
Ο Μασκ έχει υποσχεθεί να είναι προσεκτικός με τις αλλαγές, ενώ υπόσχεται αποζημιώσεις προς τους απολυμένους, αλλά και ένα σύστημα αξιολόγησης που θα μπορούσε να οδηγήσει σε απολύσεις υπαλλήλων που δεν αποδίδουν. Πρόκειται όμως για τον άνθρωπο που, όταν ανέλαβε το Twitter το 2022, περιέκοψε στο μισό το εργατικό δυναμικό της εταιρείας (πολλοί, πάντως, είχαν παραιτηθεί).
Το πρόβλημα, όπως παρατηρεί ο οικονομολόγος και πρώην υπουργός Οικονομικών Λάρι Σάμερ, είναι ότι δεν είναι πιθανό να κερδίσει το κράτος 2 τρισ. δολάρια από απολύσεις και άλλες περικοπές. Για την ακρίβεια, ο Σάμερ είπε στο Fox News ότι είναι «βλακώδης» δήλωση. Και αυτό γιατί μόλις το 15% του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού πηγαίνει στη μισθοδοσία, οπότε και αν απολύονταν όλοι οι υπάλληλοι, αποκλείεται το κέρδος να ήταν τόσο μεγάλο. Το 2022 οι δαπάνες μισθοδοσίας ήταν 271 δισ. δολάρια.
Η μόνη περίπτωση να εξοικονομηθούν 2 τρισ. δολάρια είναι να γίνουν βαθιές περικοπές στην Κοινωνική Ασφάλιση (Social Security) και στην περίθαλψη (Medicare), τα οποία ο Τραμπ έχει υποσχεθεί να μην αγγίζει.
Υπάρχει και το πρόγραμμα Obamacare (Affordable Care Act, Νόμος για την Προσιτή Φροντίδα) που ψηφίστηκε επί Μπαράκ Ομπάμα προσπάθησαν, αλλά δεν κατάφεραν να το ακυρώσουν στο σύνολό του.
Είναι πολύ πιθανό να το προσπαθήσουν και πάλι. Στη Γερουσία των 100 μελών χρειάζονται περίπου 40 για να μπλοκάρουν την ακύρωση της νομοθεσίας. Αυτό θα το γνωρίζουμε την επόμενη ημέρα των εκλογών.
