Φόρους κατ’ εκτίμηση σε όσους θεωρείται ότι κρύβουν εισοδήματα – Τα νέα όπλα που κρύβει το νομοσχέδιο για την φοροδιαφυγή
Την ερχόμενη εβδομάδα τίθεται σε δημόσια διαβούλευση το πολύκροτο νομοσχέδιο κατά της φοροδιαφυγής, στο οποίο, εκτός από την τεκμαρτή φορολόγηση για τους επαγγελματίες, κρύβει και τέσσερις νέες τεχνικές ελέγχου που προστίθεται στο ήδη υπάρχον (και αμερικανικής προέλευσης) οπλοστάσιο της εφορίας.
Μαζί με τις διατάξεις για τον ελάχιστο αντικειμενικό τρόπο φορολόγησης το νομοσχέδιο περιλαμβάνει και ένα άρθρο με διεύρυνηση του κύκλου των περιπτώσεων που θα εφαρμόζονται έμμεσες τεχνικές ελέγχων. Πρόκειται για τα εργαλεία που έχει υιοθετήσει Ελλάδα από την αμερικανική IRS με στόχο να προσδιορίζει το πραγματικό εισόδημα και να φορολογεί ακόμα και… κατ’ εκτίμηση!
Συγκεκριμένα, στις υπάρχουσες περιπτώσεις, που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, με έμμεσες τεχνικές θα προσδιορίζεται εφεξής το εισόδημα:
– όταν δηλώνεται ζημία σε τρία τουλάχιστον συνεχόμενα έτη και δεν προκύπτει ο τρόπος χρηματοδότησης της επιχείρησης, με τον οποίο καλύπτονται οι υποχρεώσεις της
– όταν υπάρχει σημαντική αναντιστοιχία μεταξύ αγορών, πωλήσεων και αποθεμάτων
– όταν ο συντελεστής μικτού κέρδους που προκύπτει από τα δηλούμενα αποτελέσματα είναι διαφορετικός από αυτόν που προκύπτει βάσει των παραστατικών αγορών και πωλήσεων
– όταν η επιχείρηση δεν προσκομίζει στοιχεία που ζητά η φορολογική διοίκηση, ύστερα από δύο προσκλήσεις.
Επί της ουσίας, με τη διαδικασία των έμμεσων τεχνικών ελέγχου, το εισόδημα του φυσικού προσώπου ή ο τζίρος της επιχείρησης προσδιορίζεται με βάση στοιχεία που αντλούνται από διάφορες πηγές. Ειδικότερα, λαμβάνονται υπόψη:
– οι αγορές, οι πωλήσεις και το μεικτό κέρδος που εμφανίζει το πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα,
– το ύψος των αμοιβών που εισπράττονται κατά περίπτωση,
– η πελατεία,
– το μεικτό κέρδος που προκύπτει από ομοειδείς επιχειρηματικές ή επαγγελματικές δραστηριότητες οι οποίες προσδιορίζονται με βάση ιδίως τον χρόνο, τον τρόπο, τον τόπο και τα μέσα άσκησης της δραστηριότητας,
– η ειδικότητα και ο επιστημονικός τίτλο κατά περίπτωση,
– το απασχολούμενο προσωπικό,
– το ύψος των κεφαλαίων που έχουν επενδυθεί, καθώς και των ίδιων κεφαλαίων κίνησης,
– το ποσό των δανείων, των καταθέσεων και των πιστώσεων,
– το ποσό των εξόδων παραγωγής και διάθεσης των εμπορευμάτων, των εξόδων διαχείρισης,
– κάθε επιχειρηματική δαπάνη και γενικά κάθε άλλο στοιχείο που προσδιορίζει την επιχειρηματική δραστηριότητά τους.
Ειδικότερα, εφαρμόζονται οι εξής τεχνικές:
Τεχνική της αρχής των αναλογιών
Με την μέθοδο αυτή προσδιορίζονται τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι εκροές και τα φορολογητέα κέρδη του ελεγχόμενου προσώπου βάσει αναλογιών και ιδίως, του περιθωρίου μικτού κέρδους.
Κατόπιν επαλήθευσης του κόστους πωληθέντων/παρεχόμενων υπηρεσιών και ανάλυσης στοιχείων και πληροφοριών από το ελεγχόμενο πρόσωπο ή και από τρίτες πηγές, προσδιορίζεται με αξιόπιστο τρόπο το πραγματικό περιθώριο μικτού κέρδους, το οποίο εφαρμοζόμενο στο κόστος πωληθέντων/παρεχόμενων υπηρεσιών, οδηγεί στον προσδιορισμό των εσόδων από επιχειρηματική δραστηριότητα του ελεγχόμενου προσώπου.
Τεχνική της Ανάλυσης της ρευστότητος του φορολογούμενου
Η τεχνική αυτή προσδιορίζει τη φορολογητέα ύλη αναλύοντας τα έσοδα (φορολογητέα και μη), τις αγορές και τις δαπάνες (επαγγελματικές, ατομικές και οικογενειακές) και τις αυξήσεις και μειώσεις των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων (επαγγελματικών, ατομικών και οικογενειακών) του φορολογούμενου φυσικού προσώπου.
Στην περίπτωση που υπάρχει διαφορά τότε αυτή θεωρείται μη δηλωθείσα φορολογητέα ύλη και η οποία θα πρέπει να αιτιολογηθεί από τον φορολογούμενο για να μην φορολογηθεί.
Τεχνική της καθαρής θέσης
Η τεχνική αυτή αναδημιουργεί το οικονομικό ιστορικό του ελεγχόμενου (ενεργητικό και παθητικό ανά έτος) και προσδιορίζει φορολογητέο εισόδημα.
Αν η διαφορά αυτή ενεργητικού= παθητικού δεν αιτιολογείται, τότε θεωρείται μη δηλωθείσα φορολογητέα ύλη και υπόκειται σε φορολόγηση.
Τεχνική της σχέσης της τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών
Με την μέθοδο αυτή προσδιορίζονται τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα αξιοποιώντας τη σχέση της τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών.
Επί του συνολικού όγκου του κύκλου εργασιών, ο οποίος προσδιορίζεται είτε από τα λογιστικά αρχεία του ελεγχόμενου προσώπου είτε από τρίτες πηγές, εφαρμόζεται η τιμή πώλησης ανά μονάδα προϊόντος/υπηρεσίας προκειμένου να προσδιοριστούν τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα. Ο συνολικός όγκος του κύκλου εργασιών δύναται να προσδιορισθεί κατόπιν εύρεσης σχέσεων μεταξύ των εισροών (προϊόντων και υπηρεσιών) που απαιτούνται ανά μονάδα παραγόμενου προϊόντος/ παρεχόμενης υπηρεσίας του ελεγχόμενου προσώπου.
Τεχνική των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά
Προσδιορίζει το εισόδημα παρακολουθώντας την κίνηση των κεφαλαίων του φορολογούμενου. Με απλά λόγια, αναλύει τις συνολικές καταθέσεις και τα διαθέσιμα σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς καθώς και τις αγορές και τις δαπάνες με μετρητά, τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε οικογενειακό επίπεδο και προσδιορίζει τα έσοδα του φορολογουμένου αναλύοντας τις τραπεζικές καταθέσεις και τις δαπάνες με χρήση μετρητών σε διάφορες συναλλαγές.
