Μετεωρολόγοι και πιλότοι έκαναν λόγο για παγετό στην περιοχή της συντριβής του αεροπλάνου
Νέα τροπή στις έρευνες για τις συνθήκες της συντριβής του αεροσκάφους στη Βραζιλία, με αποτέλεσμα τον θάνατο και των 62 επιβαινόντων δίνει η αποκάλυψη ότι η κατασκευάστρια εταιρεία του ATR-72 είχε προειδοποιήσει για τον κίνδυνο το αεροπλάνο να χάσει ύψος και να κάνει περιστροφή σε συνθήκες παγετού.
Το αεροσκάφος της τοπικής αεροπορικής εταιρείας Voepass, ένα δικινητήριο ATR-72, κατευθυνόταν προς το διεθνές αεροδρόμιο του Σάο Πάολο, στο Γκουαρούλιος με 58 επιβάτες και τέσσερα μέλη του πληρώματος, όταν κατέπεσε στην πόλη Βινέδο.
Η πτήση υπό συνθήκες σοβαρού παγετού θεωρείται κατάσταση έκτακτης ανάγκης για αεροσκάφη όπως αυτό που συνετρίβη την Παρασκευή. Την ίδια ώρα, μετεωρολόγοι και πιλότοι ανέφεραν πάγο στην περιοχή της συντριβής. Η κατασκευάστρια εταιρεία αρνήθηκε να προβεί σε σχόλιο, ενώ τα αίτια ερευνώνται από την αρμόδια υπηρεσία.
Το εγχειρίδιο του ATR 72 αναφέρει ότι εάν το αεροσκάφος εισέλθει σε περιοχή με έντονο παγετό, υπάρχει κίνδυνος να χάσει την άνωση και να περιστραφεί. Μάλιστα η εταιρεία κάνει λόγο για κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Το ATR της Voepass πετούσε πάνω από την πόλη Βινέδο σε ύψος 5.100 μέτρων, όπου υπήρχαν αναφορές πιλότων για έντονο παγετό. Οι μετεωρολόγοι εκτιμούσαν επίσης ότι υπήρχε 35% πιθανότητα παγετού στην περιοχή.
Υπό έρευνα τα αίτια του δυστυχήματος
Όπως έδειξαν τα βίντεο που καταγράφηκαν την ώρα του δυστυχήματος, το αεροσκάφος έχασε απότομα ύψος και προχώρησε σε ανεξέλεγκτη περιδίνηση πριν τη συντριβή.
Η υπηρεσία αεροναυτιλίας της χώρας ερευνά τα αίτια του δυστυχήματος. Τα δύο μαύρα κουτιά του αεροσκάφους, του καταγραφέα δεδομένων πτήσεων και του καταγραφέα συνομιλιών, έχουν βρεθεί και αναμένεται η ανάλυση των δεδομένων τους, ενώ χθες περισυνελέγησαν τα 62 πτώματα των επιβαινόντων.
«Συνολικά, 62 πτώματα (34 ανδρών και 28 γυναικών) ανακτήθηκαν και διακομίστηκαν στο νεκροτομείο ενόψει της αναγνώρισής τους και της παράδοσής τους στις οικογένειές τους», ενημέρωσε η πολιτειακή κυβέρνηση. Ήδη, έχουν αναγνωριστεί τα πτώματα του κυβερνήτη και του συγκυβερνήτη.
Σχεδόν όλα τα θύματα έφεραν έγγραφα ταυτότητας που έχουν εκδοθεί στη Βραζιλία, σύμφωνα με την αεροπορική εταιρεία. Ωστόσο, ανάμεσά τους υπήρχαν μια γυναίκα με διπλή υπηκοότητα (βραζιλιάνικη και πορτογαλική) και μια οικογένεια τριών υπηκόων της Βενεζουέλας.
Η βραζιλιάνικη πολεμική αεροπορία αναμένεται να δώσει στη δημοσιότητα «εντός εκτιμώμενης προθεσμίας 30 ημερών προκαταρκτικό πόρισμα» για τα αίτια του δυστυχήματος.
Ειδικοί του CENIPA ρίχνουν το ενδιαφέρον τους στις συνομιλίες στο πιλοτήριο και τα δεδομένα πτήσης, πριν το σκάφος αρχίσει την κάθοδό του, με τους ειδικούς να εκτιμούν ότι τα στοιχεία που θα αντλήσουν θα ρίξουν φως στο τι συνέβη.
Οι προειδοποιήσεις της κατασκευάστριας εταιρείας
Το ATR είναι ένα ελικοφόρο αεροσκάφος, με φτερά στο πάνω μέρος, ενώ πετά σε χαμηλό ύψος. Ως εκ τούτου, είναι πιο πιθανό να επηρεαστεί από σχηματισμούς πάγου. Διαθέτει σύστημα προστασίας από τον πάγο, ενώ υπάρχουν προειδοποιήσεις για τις επιπτώσεις του παγετού σε συνθήκες πτήσεις.
Σε άλλο εγχειρίδιο του 2011, η κατασκευάστρια εταιρεία προειδοποιεί ότι ο παγετός υποδηλώνει ότι ο ρυθμός συσσώρευσης είναι τόσο γρήγορος που τα συστήματα προστασίας από τον πάγο αδυνατούν να ανταποκριθούν. Το εγχειρίδιο έχει διανεμηθεί στις αεροπορικές εταιρείες που εκμεταλλεύονται το αεροσκάφος, το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως σε περιφερειακά δρομολόγια.
Τα ραντάρ δεν ανιχνεύουν το πρόβλημα, όμως η πρόγνωση του καιρού δείχνει πότε θα εμφανιστεί κατάσταση παγετού κατά τη διαδρομή.
Ο διευθυντής επιχειρήσεων της αεροπορικής εταιρείας Μαρσέλ Μόουρα δήλωσε ότι το αεροσκάφος πετούσε σε ύψος όπου ο συγκεκριμένος τύπος διατρέχει αυξημένο κίνδυνο να σχηματιστεί πάγος στα φτερά. Η μετεωρολογική υπηρεσία είχε προειδοποιήσει για παγετό την Παρασκευή, πάντως σε επίπεδο «αποδεκτό για την πτήση», πρόσθεσε.
Τι πρέπει να κάνουν οι πιλότοι του ATR σε συνθήκες έντονου πάγου
Την ίδια ώρα, εκπαιδευτές αναφέρουν ότι οι οδηγίες της ATR προς τους πιλότους για την αντιμετώπιση του έντονου πάγου βρίσκονται στο κεφάλαιο των διαδικασιών έκτακτης ανάγκης του εγχειριδίου.
Ανάμεσα σε αυτά που προβλέπονται είναι η εφαρμογή της μέγιστης ισχύος στους κινητήρες, η απενεργοποίηση του αυτόματου πιλότου, ο έλεγχος του χειριστηρίου σταθερά, για να αποφεύγονται απροσδόκητες κινήσεις του αεροσκάφους, όταν απενεργοποιείται ο αυτόματος πιλότος. Επίσης, ο πιλότος καλείται να χαμηλώσει το ρύγχος του αεροσκάφους, να απομακρυνθεί από την περιοχή του έντονου παγετού και να ενημερώσει τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας για τη μείωση του υψόμετρου.
Πάντως, το ATR έχει πιστοποιηθεί ότι μπορεί να πετάξει με ασφάλεια, καθώς διαθέτει συστήματα προστασίας από τον παγετό και χρησιμοποιείται σε όλο τον κόσμο.
Τα στοιχεία της πτήσης
Το αεροσκάφος εκτελούσε πτήση από την Κασκαβέλ, στην πολιτεία Παρανά (νότια) προς το διεθνές αεροδρόμιο Γκουαρούλιους, στη Σαν Πάουλου. Συνετρίβη στις 13:25 (τοπική ώρα· 19:25 ώρα Ελλάδας) στη Βινιέντου.
Σύμφωνα με δεδομένα που συγκέντρωσε ο εξειδικευμένος ιστότοπος flightradar24, το αεροσκάφος πετούσε για σχεδόν μια ώρα σε ύψος 17.000 ποδιών (5.180 μέτρων). Στις 13:21 άρχισε να χάνει ύψος και το επόμενο λεπτό έπεσε απότομα ως τα 4.100 πόδια (1.250 μέτρα).
Η βραζιλιάνικη πολεμική αεροπορία ανέφερε πως «η απώλεια της επαφής με τα ραντάρ διαπιστώθηκε στις 13:22», κι ότι το πλήρωμα «δεν ανέφερε πως αντιμετώπιζε κατάσταση έκτακτης ανάγκης» ούτε «δυσμενείς μετεωρολογικές συνθήκες».
Δεν υπήρχε τεχνικό πρόβλημα
Σύμφωνα με την υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας της Βραζιλίας, το αεροσκάφος είχε τεθεί αρχικά σε υπηρεσία το 2010 και συμμορφωνόταν προς όλους τους ισχύοντες κανονισμούς.
Το βράδυ της Πέμπτης το αεροσκάφος υπεβλήθη σε εργασίες «συνηθισμένης συντήρησης» στην έδρα της Voepass και δεν αντιμετώπιζε «κανένα τεχνικό πρόβλημα», διαβεβαίωσε ο διευθυντής επιχειρήσεων της εταιρείας, ο Μαρσέλ Μόουρα.
Η Voepass, που ιδρύθηκε το 1995, αρχικά με διακριτικό τίτλο Passaredo, διαθέτει στόλο 15 αεροσκαφών κι έχει το τέταρτο μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς πτήσεων εσωτερικού της Βραζιλίας, σύμφωνα με την ίδια την εταιρεία. Η κατασκευάστρια του αεροσκάφους, θυγατρική της Airbus και της ιταλικής Leonardo, διαβεβαίωσε ότι ειδικοί της θα υποστηρίξουν «την έρευνα που διενεργείται».
Το πρώτο μεγάλο αεροπορικό δυστύχημα στη Βραζιλία μετά από 17 χρόνια
Αυτό ήταν το πρώτο μεγάλο αεροπορικό δυστύχημα στη Βραζιλία έπειτα από 17 χρόνια.
Το 2009, ένα Airbus A330-230 της Air France, που εκτελούσε δρομολόγιο από το Ρίο ντε Ζανέιρο προς το Παρίσι, εξαφανίστηκε πάνω από τον Ατλαντικό με 228 επιβαίνοντες, σε περιοχή όπου καταγράφονται αναταράξεις.
Δύο χρόνια νωρίτερα, Airbus A320 του βραζιλιάνικου αερομεταφορέα TAM βγήκε από τον διάδρομο μετά την προσγείωση στο αεροδρόμιο Κονγκόνιας του Σαν Πάουλου κι έπεσε πάνω σε αποθήκη φορτίου, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οι 187 επιβαίνοντες στο αεροσκάφος και άλλοι 12 άνθρωποι στο έδαφος.