Κοινές δηλώσεις μετά την συνάντησή τους στο Λευκό Παλάτι, στην Άγκυρα, έκαναν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η συνάντηση των δύο ηγετών είχε διάρκεια δύο ωρών. Αμέσως μετά άρχισαν οι διευρυμένες συνομιλίες, με τη συμμετοχή και των αντιπροσωπειών της Ελλάδας και της Τουρκίας στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα.
Μιλώντας πρώτος στη συνέντευξη Τύπου, ο Τούρκος πρόεδρος είπε ότι οι οικονομικές και εμπορικές σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας είναι πολύ χαμηλότερα από τους στόχους. Επιθυμούμε να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας σε κάθε πεδίο, τόνισε, σημειώνοντας ότι θα πρέπει πρωτίστως να δημιουργήσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης.
Ο Τούρκος πρόεδρος μίλησε για ακτοπλοϊκή σύνδεση της Θεσσαλονίκης με την Σμύρνη και για δεύτερη γέφυρα στα Ύψαλα – Κήπους Έβρου. «Μοιραστήκαμε την επιθυμία μας για πραγματοποίηση του 5ου συμβουλίου στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας. Θα πρέπει να μείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας» υπογράμμισε.
«Οι ομογενείς μας που ζουν στην Ελλάδα και οι Ελληνες που ζουν στην Τουρκία δεν είναι θέμα ανταγωνισμού, αλλά συνεργασίας. Συζητήσαμε τα προβλήματα των συμπολιτών μας. Περιμένουμε από την Ελλάδα να υιοθετήσει την ίδια στάση» υπογράμμισε.
Για το μεταναστευτικό, είπε ότι η Τουρκία έχει αυτή τη στιγμή 4.000.000 πρόσφυγες και έχει ξοδέψει περίπου 35 εκατ. ευρώ. «Έχουμε πάρα πολλούς θανάτους στο Αιγαίο. Η ακτοφυλακή μας προσπαθεί πάρα πολύ να εμποδίσει τους θανάτους στο Αιγαίο» είπε, ενώ μίλησε για τη συμφωνία της 18ης Μαρτίου. «Όπως τηρούμε όλες τις υποσχέσεις μας, να τηρήσει και η ΕΕ τις δικές της» τόνισε ο Ερντογάν.
«Θα πρέπει από κοινού να κάνουμε οδικό χάρτη και να έχουμε μία αντιμετώπιση για το PKK και το κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν» υπογράμμισε, ενώ, αναφερόμενος στους οκτώ Τούρκους αξιωματικούς, που νωρίτερα σήμερα επικήρυξη η Άγκυρα, σημείωσε ότι «δεν θα πρέπει αυτοί που είναι φυγάδες, να βρίσκουν καταφύγιο στην Ελλάδα. Περιμένω αυτούς που έχασαν τη ζωή τους στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου να τους σεβαστεί η Ελλάδα».
«Θα έχουμε διάλογο και για τα θρησκευτικά θέματα και μαζί θα βρούμε λύσεις» υπογράμμισε.
«Ο διάλογός μας όλα αυτά τα χρόνια ήταν ένας διάλογος ειλικρινής, σημαντικός, όχι μόνο για τις χώρες μας, αλλά και για όλη την περιοχή» ξεκίνησε τις δηλώσεις του ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. «Το 2016-2017 ήταν η πρώτη φορά που καταφέραμε να συνεργαστούμε όχι μόνο για θέματα χαμηλής πολιτικής, αλλά και γι’ αυτό το μείζονος σημασίας θέμα της μετανάστευσης Μπορέσαμε να πραγματοποιήσουμε γύρους διερευνητικών συνομιλιών και να προωθήσουμε το διάλογο μεταξύ στρατιωτικών μας» σημείωσε.
Αναφέρθηκε ακόμη στον διάλογο για το Κυπριακό και υπογράμμισε ότι «ακολούθησε το αποτρόπαιο πραξικόπημα και οι εξελίξεις φρέναραν αυτή την πορεία. Θα θυμάστε ότι ήμουν απ’ τους πρώτους που σας τηλεφώνησα. Είμαι απέναντι στην κατάλυση της δημοκρατικής νομιμότητας» είπε, απευθυνόμενος στον Τούρκο πρόεδρο, για το πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016.
«Υπήρξε ρητορική αντιπαράθεση, υπήρξε κατακόρυφη αύξηση των παραβιάσεων, επικίνδυνα περιστατικά σε θάλασσα και αέρα. Ήταν ένα αγκάθι η απόδραση των οκτώ και αργότερα η κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στην Τουρκία» είπε ο κ. Τσίπρας. «Θα μπορούσα να αποδεχθώ ότι αυτό είναι η μοίρα μας, το κισμέτ μας. Ούτε εσείς ούτε εγώ δεχόμαστε την αδράνεια, συμφωνούμε ότι δεν δεχόμαστε να είμαστε εγκλωβισμένοι στις διαφωνίες μας. Συμφωνούμε στον διάλογο για την επίλυση των όποιων διαφωνιών μας. Οι λαοί μας έρχονται όλο και πιο κοντά και τους λαούς μας είμαστε υποχρεωμένοι να τους ακολουθούμε» τόνισε.
Παράλληλα, ζήτησε την κατάργηση των απειλών πολέμου και εστίασε στην αλληλοκατανόηση. «Τον Δεκέμβριο του 2017 επισκεφθήκατε την Ελλάδα και ήταν η πρώτη επίσκεψη Τούρκου προέδρου έπειτα από 65 χρόνια. Πολλοι είπαν ότι η επίσκεψη δεν ήταν πετυχημένη. Εγώ είπα ότι ακριβώς επειδή μιλήσαμε ειλικρινά, η επίσκεψή σας ήταν επιτυχημένη» τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.
«Σήμερα συμφωνήσαμε να προχωρήσουμε το επόμενο διάστημα, με βασικό στόχο τη μείωση της έντασης και την οικοδόμηση Μέτρων Εμπιστοσύνης. Αυτό θα γίνει μέσω των υπουργών Άμυνας και των υπουργών Εξωτερικών. Με την επιτυχία αυτής της διαδικασίας μπορούμε να επαναλάβουμε τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης» σημείωσε.
Για το Κυπριακό, ο κ. Τσίπρας εστίασε στην ανάγκη για μια συμφωνία, που θα καθιστά την επανενωμένη ομοσπονδιακή Κύπρο μια χώρα της ΕΕ. Οφείλουμε σ’ αυτή τη νέα προσπάθεια να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος. Να κάνουμε προπαρασκευαστικές συναντήσεις για το θέμα της ασφάλειας, στο οποίο εμπλέκονται Ελλάδα και Τουρκία, τόνισε.
«Συμφωνήσαμε ότι θα πρέπει να δουλέψουμε, ώστε το καλοκαίρι να είναι πραγματικότητα η ακτοπλοϊκή σύνδεση Σμύρνης – Θεσσαλονίκης» είπε επίσης.
«Αποδεχόμαστε τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης, αλλά δεν είναι καλοδεχούμενοι οι πραξικοπηματίες»
Όταν υπάρχουν προβλήματα, πρέπει να συζητάμε, είπε ο πρωθυπουργός και συνέχισε, τονίζοντας ότι μπορεί να αρχίσει και πάλι ο διάλογος για την υφαλοκρηπίδα. «Ως κράτος Δικαίου, αποδεχόμαστε τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Δεν είναι όμως καλοδεχούμενοι οι πραξικοπηματίες στην Ελλάδα» είπε, αναφερόμενος στο θέμα των «οκτώ».
«Συζητήσαμε και για το προσφυγικό, για την ανάγκη μείωσης των ροών και αύξησης των επιστροφών. Συμφωνήσαμε για την προοπτική αναθεώρησης της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας» ανέφερε στη συνέχεια ο κ. Τσίπρας. «Συμφωνήσαμε να εντείνουμε τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας ανάμεσα στα αρμόδια υπουργεία».
«Η Ελλάδα βγαίνει στο ξέφωτο το οικονομικό, βγαίνει από τα μνημόνια, λύνει προβλήματα δεκαετιών. Πρέπει να διαμορφώσουμε προϋποθέσεις, ώστε να διαμορφώσουμε κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης στο Αιγαίο, που θα είναι προς όφελος και των δύο χωρών και των δύο λαών. Τώρα πρέπει να βάλουμε τα θεμέλια, δεν είμαστε διατεθειμένοι να χτίσουμε, χωρίς να έχουμε βάλει τα θεμέλια. Η συνάντησή μας έχει την έννοια να κάνουμε την αρχή, ώστε να συμφωνήσουμε στη συνέχεια να κάνουμε ιστορικά βήματα στο μέλλον» σημείωσε.
«Πιστεύω ότι πρέπει να έχουμε ανοιχτές επικοινωνίες, τακτικές επαφές στο ανώτερο επίπεδο» είπε ο Αλέξης Τσίπρας, απαντώντας σε δημοσιογραφική ερώτηση. «Αν δεν είχαμε προβλήματα να λύσουμε, δεν θα είχαμε κι αυτές τις επαφές σε ανώτατο επίπεδο. Πολλές φορές έχουμε βρεθεί μπροστά σε κινδύνους, που έχουμε αποτρεψει. Αν δεν είχα τη δυνατότητα να σηκώσω το τηλέφωνο, θα είχαμε βρεθεί μπροστά σε κλιμακώσεις επικίνδυνες».
«Το επόμενο διάστημα έχουμε μια μεγάλη διάσκεψη στη Θεσσαλονίκη. Κατά πάσα πιθανότητα θα συνοδεύομαι από επιχειρηματίες, όπως κι εσείς» είπε από την πλευρά του ο Τούρκος πρόεδρος. «Στην πολιτική πρέπει να κερδίζεις φιλίες, όχι εχθρότητες».
«Έχετε σκοπό να μας τους επιστρέψετε;» ρωτήθηκε ακόμη ο Αλέξης Τσίπρας για τους «οκτώ». «Το θέμα αυτό το οποίο με ρωτάτε έχει εξαντληθεί στις συζητήσεις. Θέλω να επαναλάβω την κατηγορηματική αντίθεση της Ελλάδας και του ελληνικού λαού σε όσους επιχείρησαν να ανατρέψουν τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση. Η Ελλάδα στηρίζει τη δημοκρατία και δεν έχει καμία πρόθεση να προσπασπίσει ή να ευνοήσει πραξικοπηματίες» απάντησε.
«Απο κει και πέρα νομίζω ότι είναι απολύτως σαφές ότι η Ελλάδα έχει το δικό της δικαιϊκό σύστημα, η διάκριση των εξουσιών είναι απαράβατος όρος του Συντάγματος, υπήρξαν κάποιες αποφάσεις της Δικαιοσύνης, τις οποίες οφείλουμε να σεβαστούμε. Συζητήσαμε με τον πρόεδρο Ερντογάν για τα ζητήματα δικτύων, διακινητών ή τρομοκρατών στα σύνορά μας και στον τομέα αυτό έχουμε πάρει κάποιες πρωτοβουλίες, οι οποίες ενδεχομένως το επόμενο διάστημα να αποδώσουν καρπούς» τόνισε ο κ. Τσίπρας.
«Όπως γνωρίζετε, από το 1971 η Θεολογική Σχολή είναι κλειστή. Εγώ, κάποτε, όταν πήγαινα στο σχολείο, ο καθηγητής της Θεολογίας μας είχε πάει εκεί. Είναι τόσα πολλά βιβλία, 38.000 βιβλία, είναι δυνατόν να τα διαβάσει κάποιος; Όταν ήμουν στο λύκειο, στη μέση εκπαίδευση, με είχε εντυπωσιάσει αυτό. Το 1971 δυστυχώς έκλεισε» υπογράμμισε ο Τούρκος πρόεδρος.
«Τώρα είμαστε σε ένα σημείο που δυστυχώς δεν υπάρχει εκπαίδευση στη Θεολογική Σχολή. Εγώ κάθε φορά όταν μας το θέτουν, τους λέω ελάτε κι εσείς στη Θράκη να λύσουμε το θέμα των μουφτήδων» τόνισε. Δώστε μας μια λίστα ποιοι θέλετε να είναι στην Ιερά Σύνοδο κι εγώ να τους δώσω ιθαγένεια τουρκική, είπε ακόμη, αναφερόμενος σε παλιότερο διάλογό του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη. «Αυτή τη στιγμή η Ιερά Σύνοδος και τα 15 μέλη της έχουν υπηκοότητα και λειτουργεί κανονικά» κατέληξε.