Καιρός: Μίνι καύσωνας στην Κρήτη με τη θερμοκρασία να φτάνει έως τους 39,6 βαθμούς – Βροχές και καταιγίδες την Κυριακή

«Οι άνεμοι ”FOEHN” και το θερμό κύμα από την Αφρική έφεραν το 40άρι στην Κρήτη», λέει ο μετεωρολόγος Γιάννης Καλλιάνος

Αλλάζει ραγδαία ο καιρός την Κυριακή (25.05.2025) με κατά τόπους ισχυρές βροχές και καταιγίδες, σύμφωνα με έκτακτο δελτίο επιδείνωσης που εξέδωσε η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ). Πολύ υψηλές ήταν οι θερμοκρασίες που επικράτησαν το Σάββατο (24.05.2025), αγγίζοντας τους 40 βαθμούς Κελσίου στην Κρήτη.

Όπως αναφέρει το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης της ΕΜΥ, ο καιρός, ο οποίος το Σάββατο ήταν καλοκαιρινός, επιδεινώνεται την Κυριακή, κυρίως, στην κεντρική και τη βόρεια Ελλάδα με τοπικά ισχυρές βροχές και καταιγίδες.

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με την ΕΜΥ, κατά τόπους ισχυρές βροχές και καταιγίδες προβλέπονται:

α. Στη Στερεά, τη Θεσσαλία και τη βόρεια Εύβοια από νωρίς το απόγευμα και μέχρι και το βράδυ.

β. Στην κεντρική Μακεδονία από νωρίς το απόγευμα και μέχρι αργά τη νύχτα.

γ. Στις Σποράδες τις βραδινές – νυχτερινές ώρες.

δ. Στην ανατολική Μακεδονία, τη Θράκη και το βορειοανατολικό Αιγαίο από νωρίς το βράδυ μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας.

«Έλιωσε» με σχεδόν 40 βαθμούς η Κρήτη

«Καυτό» το Σάββατο στην Κρήτη, όπου ο υδράργυρος έφτασε μία ανάσα από τους 40 βαθμούς Κελσίου.

Ο μετεωρολόγος του MEGA, Γιάννης Καλλιάνος, με ανάρτησή του στο Facebook, εξηγεί πως «οι άνεμοι «FOEHN» και το θερμό κύμα από την Αφρική έφεραν το 40άρι στην Κρήτη».

«Εδώ και αρκετές ημέρες, ανέφερα καθημερινά στα δελτία καιρού του MEGA πως για σήμερα Σάββατο υπήρχε η πιθανότητα η θερμοκρασία στη Βόρεια Κρήτη να αγγίξει -ή και να ξεπεράσει τοπικά- τους 37-38°C.

Ίσως η εκτίμηση αυτή να φάνηκε πολύ τολμηρή, δεδομένης της έντονης παρουσίας αφρικανικής σκόνης στη Νότια Ελλάδα, η οποία μπορεί να περιορίζει την ηλιακή ακτινοβολία και άρα να ”φρενάρει” κάπως την άνοδο της θερμοκρασίας. Επίσης, τα περισσότερα προγνωστικά μοντέλα δεν προέβλεπαν τιμές άνω των 35-36°C, και αυτός είναι ακριβώς ο λόγος που επέλεξα να μην ”πατήσω” απόλυτα επάνω τους, αλλά να κάνω ένα βήμα παραπέρα, συνδυάζοντας τα αριθμητικά δεδομένα με τη γνώση και την εμπειρία των τοπικών καιρικών ιδιαιτεροτήτων της Κρήτης…».

«… Η πρόγνωση του καιρού δεν είναι ποτέ απλή. Ο καιρός λειτουργεί σαν ένας “ζωντανός οργανισμός”, και η Ελλάδα με την έντονη μορφολογία της και τις αμέτρητες μικροκλιματικές ζώνες απαιτεί πολλές φορές προσέγγιση με βάση και την τοπική εμπειρική γνώση. Ιδίως όταν ο άνεμος παίζει καθοριστικό ρόλο στην κατανομή της θερμότητας.

Επέμεινα σε αυτή την πρόβλεψη γιατί, με βάση τη συνολική εικόνα (άνεμοι, υγρασία, μεταφορά θερμών μαζών, συνθήκες ακτινοβολίας), πίστεψα ότι υπήρχε η πιθανότητα να σημειωθούν αυτές οι υψηλές τιμές στην θερμοκρασία.

Και πράγματι, όχι μόνο ήρθαν, αλλά ξεπέρασαν και την πιο τολμηρή μου πρόγνωση :

* ΜΕΓΙΣΤΕΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΣΗΜΕΡΑ ΣΑΒΒΑΤΟ 24/5 :

– Ηράκλειο (Εσταυρωμένος): 39,6°C

– Χανιά (Ακρωτήρι): 39,3°C

– Χανιά (Κέντρο): 39,1°C

– Σούδα (Χανίων): 38,7°C

– Βρύσες (Χανίων): 38,6°C

– Σίσι (Λασιθίου): 38,0°C

– Μάλια (Ηρακλείου): 38,0°C.

Στην περίπτωση της Κρήτης, και ιδίως της βόρειας πλευράς, η παρουσία καταβατικών νοτίων ανέμων (Foehn-type winds) σε συνδυασμό με την ηλιακή ακτινοβολία που διαπερνούσε -έστω και τμηματικά- το στρώμα της σκόνης, οδήγησε σε τοπική θέρμανση μιας και οι θερμοκρασίες στα 850 hPa ήταν πολύ υψηλές, άγγιζαν δηλαδή στα 1500 μέτρα υψόμετρο τους 22-23°C.

Το αποτέλεσμα ήταν μια θερμοκρασιακή «εκτίναξη» που δεν μπορούσε να αποτυπωθεί σε αριθμητικά προγνωστικά μοντέλα μέσης ανάλυσης (resolution ≥ 4 km). Και κάποιος που θα έδινε βάση μόνο σε ότι περιέγραφαν τα μοντέλα δεν θα μπορούσε να δώσει θερμοκρασίες πάνω από τους 35-36°C για το Βόρειο τμήμα της Κρήτης.

Για τον λόγο αυτό, η ανάγνωση των μοντέλων οφείλει να συνοδεύεται από κλιματολογικά εδραιωμένη εμπειρία και παραμετρική εξοικείωση με την κάθε περιοχή της Ελλάδας. Η πρόγνωση υψηλών θερμοκρασιών σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι προϊόν “πρόβλεψης” με την κλασική έννοια, αλλά διαισθητικής υπολογιστικής βασισμένης κυρίως στη φυσική του μετεωρολογικού φαινομένου.

Πολλές περιοχές της Ελλάδας, και ειδικότερα τμήματα της Κρήτης, παρουσιάζουν έντονα μεσο/μικροκλιματικά χαρακτηριστικά λόγω της πολυπλοκότητας της τοπογραφίας της, της έντονης παραλιακής περιμετρικής διάταξης και της αλληλεπίδρασης θαλάσσιων και ορεινών συστημάτων.

Εύλογα τώρα θα με ρωτήσει τώρα κάποιος: Μα, έχει σημασία αν σημειωθούν 39-40°C και όχι 35-36°C ; Πολλή ζέστη με τη μία θερμοκρασία, πολλή ζέστη και με την άλλη. Εν μέρει σωστό. Διότι, για παράδειγμα, και θα το πω με μια δόση χιούμορ, σε έναν αγώνα μπάσκετ της ομάδας Α με τη Β, άλλο να λέμε Α-Β 78-79 και άλλο Α-Β 80-79. Άλλος νικητής τη μια, άλλος νικητής την άλλη, έστω και με έναν πόντο διαφορά.

Και εδώ, στην προκειμένη, νικητής ήταν ο καιρός και όχι τα μοντέλα! Και εγώ είχα διαλέξει εδώ και μέρες “στρατόπεδο”, αυτό του καιρού».