Αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος για όλα τα κοινωνικά στρώματα φέρνει ο Προϋπολογισμός του 2026, με τις μεγαλύτερες ενισχύσεις να κατευθύνονται κυρίως προς τα μεσαία και υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια. Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν περιλαμβάνουν φορολογικές ελαφρύνσεις, στοχευμένες παροχές και αυξήσεις αποδοχών, τα οποία σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο, ενισχύουν την κατανάλωση και τροφοδοτούν την ανάπτυξη
Τον δρόμο για τις Βρυξέλλες πήρε από χθες (15.10.2025) το κείμενο του προϋπολογισμού 2026, το οποίο εισάγει πλήρη κατανομή των επιδράσεων των μέτρων παρέμβασης στο διαθέσιμο εισόδημα, ανά δέκατο εισοδήματος.
Ως αποτέλεσμα των μέτρων που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό, με βάση προσομοίωση φόρων και παροχών πάνω σε πρόσφατα στοιχεία νοικοκυριών, το διαθέσιμο εισόδημα αυξάνεται σε όλα τα στρώματα, με εντονότερη ενίσχυση στα μεσαία και υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια.
Ενδεικτικά, στο χαμηλότερο δέκατο η μέση ετήσια ενίσχυση το 2026, σε σύγκριση με ένα σενάριο 2025 χωρίς τις πρόσθετες παρεμβάσεις, διαμορφώνεται περίπου στα 152 ευρώ ή 3,83%, ενώ στο υψηλότερο δέκατο φτάνει περίπου τα 1.520 ευρώ ή 4,90%. Στο σύνολο του πληθυσμού η μέση διαφορά είναι κοντά στα 580 ευρώ ή 4,51%.
Το μέσο φορολογικό βάρος των νοικοκυριών υποχωρεί κλιμακωτά. Η μείωση προκύπτει τόσο από αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος όσο και από την άνοδο των καθαρών αποδοχών που περιορίζει τον λόγο φόρων προς εισόδημα. Για το 2026 η μείωση φτάνει έως και 1,2 ποσοστιαίες μονάδες στο ανώτερο δέκατο, ενώ στο σύνολο του πληθυσμού διαμορφώνεται περίπου στις 0,7 μονάδες.
Οι δείκτες ανισότητας μεταβάλλονται οριακά. Η εικόνα είναι μικτής κατεύθυνσης, με πολύ μικρές διαφορές στους λόγους εισοδήματος των άνω και κάτω τμημάτων και στον δείκτη συγκέντρωσης. Το κυρίως αποτύπωμα των μέτρων είναι εισοδηματικό, δηλαδή ενίσχυση επιπέδων, και λιγότερο αναδιανεμητικό.
Στους δείκτες φτώχειας, όταν το όριο παραμένει κοντά στο επίπεδο του 2025, το ποσοστό του πληθυσμού κάτω από το όριο μειώνεται κατά περίπου 1,8 μονάδες το 2026 σε σχέση με το σενάριο 2025 χωρίς τις παρεμβάσεις, με μεγαλύτερα οφέλη στους ηλικιωμένους και στα νοικοκυριά με περισσότερα παιδιά. Όταν το όριο «μετακινείται» μαζί με την άνοδο των εισοδημάτων, οι βελτιώσεις είναι μικρότερες, όπως είναι και αναμενόμενο.
Η μεθοδολογία που ακολουθεί το οικονομικό επιτελείο βασίζεται σε μικροπροσομοίωση που αποτιμά τις άμεσες επιδράσεις από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, παροχές σε χρήμα και εισφορές. Δεν προσομοιώνονται αλλαγές που δεν επηρεάζουν άμεσα το καθαρό εισόδημα των νοικοκυριών, όπως οι έμμεσοι φόροι ή οι εταιρικοί φόροι.
Η σύγκριση γίνεται μεταξύ τριών σεναρίων: ένα «βασικό» για το 2025 χωρίς επιστροφή ενοικίου και την εφάπαξ στήριξη ευάλωτων, ένα δεύτερο για το 2025 που ενσωματώνει αυτές τις παρεμβάσεις, και ένα τρίτο για το 2026 που προσθέτει τη νέα κλίμακα φόρου εισοδήματος, τη νέα κλίμακα για εισόδημα από ακίνητα, τις προσαρμογές συντάξεων και κλιμακίων, υπόθεση αύξησης κατώτατου μισθού και αντίστοιχη προσαρμογή μισθών στο Δημόσιο.
