Η τελευταία δημοσκόπηση της Metron Analysis καταγράφει έντονη δυσαρέσκεια προς την κυβέρνηση, ενώ η επίτευξη αυτοδυναμίας μοιάζει πλέον με δύσκολο ή ακόμη και άπιαστο στόχο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η κοινή γνώμη παρακολουθεί στενά τις πολιτικές εξελίξεις, με πολλούς πολίτες να εκφράζουν σκεπτικισμό για την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη εξακολουθεί να έχει την κοινωνία απέναντί της. Μια κοινωνία θυμωμένη και δυσαρεστημένη, πρωτίστως εξαιτίας της ακρίβειας και των άλλων προβλημάτων που σχετίζονται με την οικονομία. Σε αυτό το φόντο η όποια μικρή αύξηση της συσπείρωσης της εκλογικής βάσης της Νέας Δημοκρατίας, δεν κατορθώνει να αντιστρέψει τη βασική τάση, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι η αυτοδυναμία στις επόμενες εκλογές παραμένει άπιαστο όνειρο. Την ίδια ώρα, το τοπίο στην αντιπολίτευση παραμένει κατακερματισμένο και αντιφατικό. Αυτή είναι η εικόνα που διαμορφώνει η δημοσκόπηση της Metron Analysis που παρουσιάστηκε στο βραδινό δελτίο του MEGA την Πέμπτη 20 Νοεμβρίου.
Επιμένει η βαθιά κοινωνική δυσαρέσκεια
Οι πολίτες εξακολουθούν στη μεγάλη τους πλειοψηφία (69%) να πιστεύουν ότι τα πράγματα πηγαίνουν προς τη λάθος κατεύθυνση, κάτι που δείχνει ότι έχουν αποτύχει οι κυβερνητικές προσπάθειες να αντιστραφεί αυτό το κλίμα.
Αντίστοιχα, οι περισσότεροι συγκριτικά πολίτες δηλώνουν στη δημοσκόπηση ότι η δική τους κατάσταση έχει επιδεινωθεί σε σχέση με έναν χρόνο πριν, αρκετοί υποστηρίζουν ότι είναι ίδια, και βελτίωση δηλώνει μόνο το 15%, κάτι που αντιστοιχεί και στα αποτελέσματα των προηγούμενων ερευνών της Metron Analysis.
Κορυφαίο πρόβλημα η ακρίβεια
Ως προς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, η δημοσκόπηση της Metron Analysis δείχνει ότι κορυφαίο πρόβλημα παραμένει η ακρίβεια, την οποία αναφέρει το 49% των ερωτηθέντων και ακολουθείται από την οικονομία, που παραπέμπει στο ίδιο εύρος προβλημάτων, ενώ ψηλά παραμένει η κρίση θεσμών. Ενδιαφέρον έχει ότι αυξάνει και το ποσοστό των πολιτών που επικαλούνται και τη διαφθορά ως πρόβλήμα.
Το αρνητικό κλίμα στην κοινωνία αποτυπώνεται και στον δείκτη οικονομικής εμπιστοσύνης, που παραμένει αρνητικός, με το πιο αρνητικό κλίμα να είναι στους αγρότες, κάτι που αποτυπώνει και την αυξημένη ανασφάλεια της αγροτιάς για το μέλλον σε μια περίοδο όπου οι επιδοτήσεις φαίνεται να είναι σε διακινδύνευση.
«Κόκκινη κάρτα» στην κυβέρνηση σε όλους σχεδόν τους τομείς
Ιδιαίτερα αρνητική είναι η «βαθμολογία» που παίρνει από τους πολίτες η κυβέρνηση σε όλους σχεδόν τους τομείς της δραστηριότητάς της. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, 79% αρνητικές γνώμες στα θέματα της οικονομίας και ακρίβειας, σε πείσμα των εξαγγελιών στη ΔΕΘ, 73% αρνητική βαθμολογία σε σχέση με τα ζητήματα δημοκρατίας και θεσμών, 70% σε σχέση με τα θέματα καθημερινότητας και ασφάλειας. Μόνο σε σχέση με τα γεωπολιτικά ζητήματα η κυβέρνηση βλέπει να υποχωρούν οι αρνητικές γνώμες στο 49% και κυριως να ανεβαίνουν οι θετικές γνώμες στο 34%.
Όλα αυτά καταλήγουν σε μια συνολικά αρνητική γνώμη για την κυβέρνηση, με το 71% να κάνει αρνητική αποτίμηση των πεπραγμένων της και μόλις το 23% να κάνει θετική αξιολόγηση, στοιχεία σταθερά σε όλες τις πρόσφατες έρευνες
Η αρνητική αξιολόγηση δεν περιορίζεται στην κυβέρνηση, αλλά και στον ίδιο τον πρωθυπουργό, που έχει 70% αρνητική αξιολόγηση και μόνο 26% θετική, στοιχεία επίσης σχετικά αμετάβλητα στις τελευταίες έρευνες.
Αρνητική αποτίμηση και της αξιωματικής αντιπολίτευσης
Όπως και στις προηγούμενες έρευνες της Metron Analysis αποτυπώνεται και σε αυτή τη δημοσκόπηση το φαινομενικά παράδοξο η κοινωνία να είναι ακόμη πιο δυσαρεστημένη με την απόδοση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Εδώ οι αρνητικές γνώμες φτάνουν το 81% και οι θετικές μόλις το 11%.
Αυτή η αρνητική αποτίμηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης αποτυπώνεται και στην αρνητική αξιολόγηση της παρουσίας του Νίκου Ανδρουλάκη, έστω και με μια μικρή βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα.
Αρνητική αξιολόγηση για Τραμπ
Η έρευνα της Metron Analysis μέτρησε και την εικόνα του Ντόναλντ Τραμπ στην ελληνική κοινωνία,. Όπως και στις προηγούμενες έρευνες οι αρνητικές γνώμες είναι περισσότερες από τις θετικές, αν και απέχουμε από την ιδιαίτερα αρνητική εικόνα που είχε αποτυπωθεί τον Ιούνιο.Έχει ενδιαφέρον ότι οι αρνητικές γνώμες υπερτερούν σε όλες τις κατηγορίες πολιτικής αυτοτοποθέτησης εκτός από όσους δηλώνουν κεντροδεξιοί, όπου μοιράζονται και όσους δηλώνουν δεξιοί που είναι αναφανδόν υπέρ του Τραμπ.
Σε σχέση με τη συνολική κατάσταση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων οι περισσότεροι (39%) υποστηρίζουν ότι είναι στο ίδιο επίπεδο, το 32% θεωρεί ότι είναι πιο αδύναμες και το μόνο το 26% θεωρεί ότι έχουν ισχυροποιηθεί. Κυρίως οι κεντροδεξιοί και δεξιοί ψηφοφόροι είναι αυτοί που θεωρούν ότι έχουν γίνει πιο ισχυρές.
Δημοφιλίες πολιτειακών και πολιτικών παραγόντων
Ο ΠτΔ κ. Κωνσταντίνος Τάσουλας φαίνεται να μην έχει καταφέρει ακόμη να απαλλαγεί από το βάρος της προηγούμενης κομματικής του ταυτότητας. Ως αποτέλεσμα εξακολουθεί να έχει περισσότερες αρνητικές αξιολογήσεις (57%) παρά θετικές (27%), στοιχείο σταθερό σε όλες τις έρευνες μετά την εκλογή του.
Αντιθέτως, ο Πρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμανης φαίνεται να συγκεντρώνει θετικές γνώμες που υπερβαίνουν την επιρροή της Νέας Δημοκρατίας.
Σε αυτό το φόντο, διαμορφώνονται και οι δημοτικότητες των πολιτικών αρχηγών. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου προηγείται με 35%, αν και αρκετά πιο κάτω από το 44% που κατέγραφε τον Μάιο. Ο Δημήτρης Κουτσούμπας είναι δεύτερος με 33% και ακολουθεί ο πρωθυπουργός με 30%. Ελαφρά αυξητικές τάσεις για τον Σωκράτης Φάμελλο και τον Νίκο Ανδρουλάκη.
Ο «Κανένας» παραμένει καταλληλότερος πρωθυπουργός
Στην ερώτηση για το ποιον θεωρουν καταλληλότερο πρωθυπουργό οι πολίτες, μια ερώτηση διαφορετική από την απλή δημοφιλία, καθώς εδώ μετριέται η εικόνα ικανότητας διακυβέρνησης και όχι απλώς η θετική γνώμη, ο «Κανένας» παρεμένει η ισχυρότερη απάντηση και σαφές σύμπτωμα μιας κρίσης νομιμοποίησης, με 34% και ακολουθεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με 26%. Ο Αλέξης Τσίπρας παίρνει 6% αλλά πρέπει να σημειώσουμε ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με αυθόρμητες απαντήσεις ανθρώπων που κατά βάση σκέφτονται το σημερινό τοπίο «πολιτικών αρχηγών».
Πώς διαμορφώνονται οι κομματικοί συσχετισμοί
Ως προς τους κομματικούς συσχετισμούς και ειδικότερα την πρόθεση ψήφου, η Νέα Δημοκρατία εμφανίζει μια μικρή άνοδο της συσπείρωσής της, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και η Πλεύση Ελευθερίας, με την αδιευκρίνιστη ψήφο να βρίσκεται στο 11.5%
Η Νέα Δημοκρατία παραμένει το κόμμα με την υψηλότερη συσπείρωση (75%), όμως έχει διαρροές προς τα δεξιά. Ο ΣΥΡΙΖΑ, υπό το βάρος της διάσπασης έχει τη μικρότερη συσπείρωση και διαρροές προς την Πλεύση Ελευθερίας, το ΠΑΣΟΚ και το Κίνημα Δημοκρατίας, ενώ το ΠΑΣΟΚ έχει συσπείρωση 70,2% και διαρροές πρωτίστως προς τη Νέα Δημοκρατία.
Το ΠΑΣΟΚ πάντως διατηρεί προβάδισμα σε όσους αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί και κεντροαριστεροί ενώ η ΝΔ έχει προβάδισμα σε όσους δηλώνουν κεντρώοι, κεντροδεξιοί και δεξιοί. Πιο ισχυρό ακροατήριό της οι κεντροδεξιοί ενώ στους δεξιούς έχει υποχώρηση.
Αντίστοιχα η Πλεύρη Ελευθερίας έχει την ισχυρότερη παρουσία της στους κεντροαριστερούς, αριστερούς και κεντρώους ψηφοφόρους και υποχωρεί πολύ στους κεντροδεξιούς και τους δεξιούς.
Εκτίμηση ψήφου
Η εκτίμηση ψήφου που κάνουν οι αναλυτές της Metron Analysis δίνει μια μικρή άνοδο της Νέας Δημοκρατίας στο 29,3%, πάντα κάτω από το «ψυχολογικό όριο» του 30% και πολύ μακριά από οποιοδήποτε ένδεχόμενο αυτοδυναμίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει άνοδο στο 6,1% όπως και το ΠΑΣΟΚ στο 13,5%. Το ΚΚΕ υποχωρεί στο 7.5%, η Ελληνική Λύση στο 10% και η Πλεύση Ελευθερίας διατηρεί τις δυνάμεις της. Ανοδική τάση καταγράφουν ακόμη το ΜέΡΑ25 και η Φωνή Λογικής, ενώ η Νέα Αριστερά εξακολουθεί να απέχει πολύ από το όριο του 3%.
Διχασμένη η κοινωνία ως προς τις πρόωρες εκλογές
Στην ερώτηση για το εάν οι πολίτες επιθυμούν πρόωρες εκλογές οι απαντήσεις, όπως και σε προηγούμενες έρευνες είναι διχασμένες. Το 50% επιθυμεί να πάμε σε πρόωρες εκλογές ενώ το 49% ζητά να εξαντλήσει η κυβέρνηση την Τετραετία
Ως προς συσχέτιση ανάμεσα στην πρόθεση ψήφου και την επιθυμία ή όχι πρόωρων εκλογών, είναι προφανές ότι οι ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας κατεξοχήν επιθυμούν να εξαντλήσει η κυβέρνηση την τετραετία, ενώ αντίστροφες είναι οι διαθέσεις μεταξύ των υποστηρικτών των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Ισχυρή διάθεση πολιτικής αλλαγής
Οι πολίτες πάντως επιθυμούν πολιτική αλλαγή σε ποσοστό 60% απέναντι στο 39% που επιθυμεί πολιτική σταθερότητα. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο δυσαρεστημένοι με την κυβέρνηση, αλλά και θα επιθυμούσαν στην πλειοψηφίας τους μια διαφορετική πολιτική κατεύθυνση για τη χώρα, ανεξαρτήτως του εάν αυτή τους προσφέρεται στο πολιτικό σκηνικό όπως είναι διαρρυθμισμένο αυτή τη στιγμή. Η διαίρεση πάντως σε αυτό το ερώτημα έχει σαφή πολιτικό χαρακτήρα, καθώς ουσιαστικά μοιράζει τους πολίτες αριστερά και δεξιά του Κέντρου.
Αυτό αποτυπώνεται και στη συσχέτιση του ερωτήματος για την πολιτική αλλαγή αναλόγως της πρόθεσης ψήφου.
Πώς αποτιμούν οι πολίτες τον ενδεχόμενο αντίκτυπο ενός κόμματος υπό τον Αλέξη Τσίπρα
Το 37% των πολιτών θεωρεί ότι θα ήταν θετική για το πολιτικό μας σύστημα η ίδρυση ενός κόμματος υπό τον Αλέξη Τσίπρα, με το 52% να έχει αρνητική γνώμη. Οι απαντήσεις είναι πολωμένες με βάση την ιδεολογική αυτοτοποθέτηση. Θετικές οι γνώμες μεταξύ των κεντροαριστερών και αριστερών ψηφοφόρων και αρνητικές μεταξύ των κεντροδεξιών και των δεξιών.
Ως προς την πιθανότητα υποστήριξης ενός κόμματος υπό τον Αλέξη Τσίπρα. Η έρευνα αποτυπώνει ότι ένα 10% θεωρεί πολύ πιθανό να το ψηφίσει και ένα 13% αρκετά πιθανό, ενώ ένα 62% θεωρεί αυτό το ενδεχόμενο απίθανο. Αυτό δείχνει ότι αυτή τη στιγμή ένα κόμμα που δεν έχει εξαγγελθεί, ούτε έχει διατυπώσει προγραμματικές θέσεις, έχει μια αθροιστική αφετηρία γύρω στο 23% και έναν «σκληρό πυρήνα» στο 10%, δηλαδή μια αφετηρία μάλλον καλύτερη από αυτή των σημερινών κομμάτων της αντιπολίτευσης στα αριστερα τπυ κέντρου.
Ως προς την πολιτική προέλευση των δυνητικών ψηφοφόρων ενός κόμματος υπό τον Αλέξη Τσίπρα, αυτοί κυρίως έρχονται από τον ΣΥΡΙΖΑ, την Πλεύση Ελευθερίας, το ΠΑΣΟΚ και την αδιευκρίνιστη ψήφο.
Ποια η απήχηση ενός πιθανού «Κόμματος Σαμαρά»
Ως προς την πιθανότητα να υπάρξει ένα κόμμα υπό την ηγεσία του Αντώνη Σαμαρά, το 5% δηλώνει ότι είναι πολύ πιθανό να το ψηφίσει και ένα 11% ότι είναι αρκετά πιθανό, ενώ το 64% ότι είναι απίθανο. Αυτό σημαίνει ότι ο πρώην πρωθυπουργός έχει έναν «σκληρό πυρήνα» δυνητικής εκλογικής υποστήριξης που υπερβαίνει το όριο του 3% και μια δυνητική επιρροή στο 16%.
Ως προς την προέλευση όσων θα ψήφιζαν ένα κόμμα υπό τον Αντώνη Σαμαρά αυτοί προέρχονται κυρίως από τη Νέα Δημοκρατία, την Ελληνική Λύση, το ΠΑΣΟΚ και όσους ψηφίζουν άκυρο, λευκό κ.λπ.
«Έξω από το Κάστρο» νιώθουν ότι βρίσκονται τα λαϊκά στρώματα
Όπως και στις προηγούμενες έρευνες, έτσι και σε αυτή τέθηκε το ερώτημα εάν οι πολίτες νιώθουν ότι εντός ή εκτός των τειχών. Η πλειοψηφία, 52% νιώθει ότι εκτός των τειχών και κυρίως αποτελείται από τους αγρότες, την εργατική τάξη και τους μικρομεσαίους. Η μεσαία τάξη όπως και η ανώτερη κατά βάση αισθάνονται ότι είναι εντός των τειχών. Έχει ενδιαφέρον πως όταν οι απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα συσχετίζονται με την πρόθεση ψήφου, γίνεται σαφές ότι η ΝΔ είναι κατεξοχήν το κόμμα όσων αισθάνονται ότι είναι εντός των τειχών.
Ένα αίτημα αλλαγής που αναζητά εκπροσώπηση
Τα αποτελέσματα της έρευνας επιβεβαιώνουν ότι η Νέα Δημοκρατία ακόμη και εάν αυξήσει και άλλο τη συσπείρωσή της δεν μπορεί να ξεπεράσει το απόλυτο πολιτικό της όριο που είναι ακριβώς ότι εκπροσωπεί το τμήμα της κοινωνίας που είναι ικανοποιημένο με τη σημερινή συνθήκη. Το κομμάτι αυτό είναι συμπαγές και στρατευμένο πίσω από την κυβέρνηση, όμως είναι μειοψηφικό. Και μάλιστα είναι μειοψηφικό σε μια κοινωνία πλειοψηφικά δυσαρεστημένη και οργισμένη, μια κοινωνία που διατυπώνει ένα πλειοψηφικό αίτημα πολιτικής αλλαγής. Αυτό το αίτημα αλλαγής δεν εκπροσωπείται από το σημερινό τοπίο της αντιπολίτευσης και αυτό εξηγεί και την αντίστοιχα αρνητική αποτίμηση και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Όμως, ταυτόχρονα αυτό το αίτημα αλλαγή δείχνει να προσφέρει σχετικά ισχυρές αφετηρίες και στον Αλέξη Τσίπρα σε σχέση με το εκλογικό σώμα στα αριστερά του Κέντρου αλλά και στον Αντώνη Σαμαρά στα δεξιά. Αυτό σημαίνει ότι στην πραγματικότητα είμαστε σε μια μεταβατική περίοδο πριν τη διαμόρφωση ενός νέου πολιτικού τοπίου με νέους σχηματισμούς στο προσκήνιο αλλά και δυνητικά νέους κομματικούς συσχετισμούς που να αντιστοιχούν περισσότερο στα πλειοψηφικά κοινωνικά αιτήματα που αποτυπώνονται και στις δημοσκοπήσεις.
Η ταυτότητα της έρευνας
