Μέσα στις σύγχρονες γεωπολιτικές αναταράξεις –Τουρκία, Συρία, Κατάρ, άνοδος Ακροδεξιάς και ξενοφοβίας στην Ευρώπη, ISIS και τρομοκρατία– προσπαθούμε να βρούμε τα βήματα μιας νέας πολιτικής που θα αποτελέσει καταλύτη για την ευημερία στη Γηραιά Ηπειρο. Είναι σαφές ότι οι πολίτες και οι κοινωνίες της Ευρώπης, στο κέντρο και στην περιφέρεια, ψάχνουν το νέο.
Αυτό που θα αλλάξει τη ζωή τους και θα τους ξαναδώσει την ελπίδα των πρώτων δεκαετιών μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ομως αυτό το νέο, για τους Ευρωπαίους φαίνεται να είναι νεφελώδες. Αναζητώντας το νέο, οι Βρετανοί πείσθηκαν ότι αυτό είναι το Brexit. Το συνδύασαν και με την άνοδο του Εργατικού Κόμματος, που υποσχέθηκε να επαναφέρει το κράτος πρόνοιας στις παλιές ανέφελες μέρες. Οι Πορτογάλοι εμπιστεύθηκαν ως νέο το… παλιό Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο έκανε παντιέρα τις μέρες των ριζοσπαστικών και ρηξικέλευθων ημερών του.
Οι Γάλλοι προτίμησαν το νέο κόμμα του Μακρόν απομακρύνοντας το συντηρητικό κόμμα και ρίχνοντας στα τάρταρα το παλιό ένδοξο κόμμα των Σοσιαλιστών, που θυμήθηκε τις κρατικίστικες αρχές του. (Σημειώνουμε το μεγάλο ποσοστό της Λεπέν που πέρασε στον δεύτερο γύρο και του αριστερού Μελανσόν.) Ο Μακρόν, το νέο στη Γαλλία, είναι για τους περισσότερους κράμα φιλελεύθερων και σοσιαλιστικών αρχών, όπως το προσδιόριζε ο πρωτοπόρος Σοσιαλιστής Κάρλος Ροσέλι. Για άλλους είναι απλώς ένας ακόμη νεοφιλελεύθερος. Στην Ελλάδα των μεγάλων σπαραγμών, των αγανακτισμένων που γέμιζαν τις πλατείες και του 62% του «Οχι», το νέο εκφράστηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ που έχει στις τάξεις της ακροαριστερά και ακροδεξιά στοιχεία. Ομως αυτό που οι Eλληνες επέλεξαν πριν από δύο χρόνια ως νέο έχει αρχίσει να φαντάζει παλιό και παρωχημένο. Μοιάζει αντιδραστικό – χρησιμοποιώντας την παλιά ορολογία της παραδοσιακής Αριστεράς. Και παλιομοδίτικο, που εκπέμπει αντιφατικά μηνύματα και μηρυκάζει ξεπερασμένες ιδέες.
Ολες οι δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα εμφανίζουν τη Νέα Δημοκρατία να προηγείται. Είναι όμως η Ν.Δ. το νέο; Για πολλούς ναι, και το συνδέουν κυρίως με το προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Για άλλους όμως, επίσης πολλούς, όχι. Είναι αυτοί που πάντα πίστευαν στον χώρο της Κεντροαριστεράς ανεξάρτητα από το όνομα που της έδιναν. Ομως τι είναι η Κεντροαριστερά για την Ελλάδα; Ασφαλώς, όχι το 5% ή 6% που παίρνουν δημοσκοπικά τα κόμματα που την εκφράζουν. Είναι η σύγχρονη Σοσιαλδημοκρατία·η σύγχρονη πλουραλιστική Αριστερά·ο ριζοσπαστικός σοσιαλισμός που ισορροπεί ανάμεσα στην ελεύθερη αγορά και στο κράτος ανοίγοντας νέους δρόμους για την ανάπτυξη. Πριν το αναλύσουμε, να δούμε τι δεν μπορεί να είναι σύγχρονη Αριστερά. Δεν μπορεί να είναι λαϊκισμός τύπου Λατινικής Αμερικής· δεν μπορεί να είναι τα απολιτικά στρογγυλέματα και η πολιτική του «κοινού νου»· δεν μπορεί να είναι ο κρατισμός και ο φονταμενταλισμός του κράτους. Ούτε οι παλαιοημερολογίτικες και σταλινικές αντιλήψεις που οδήγησαν, εν ονόματι του σοσιαλισμού, σε δικτατορίες.
Η σύγχρονη Αριστερά δεν μπορεί να εκφράζεται από ελιτίστικα κλαμπ που ανακυκλώνουν παλιά υλικά. Η σύγχρονη Αριστερά συμπυκνώνει τις δημοκρατικές σοσιαλιστικές ιδέες, την ανανεωτική πλουραλιστική Αριστερά και την ευρωπαϊκή ριζοσπαστική Αριστερά με τις ιδέες για ανοικτές κοινωνίες. Η σημερινή Αριστερά οφείλει να ξεπερνά τα σύνορα και όχι να ταμπουρώνεται στα εθνικά κράτη. Οφείλει, χωρίς αυταπάτες, δογματισμούς και μαξιμαλισμούς να αφουγκράζεται τις ανακατατάξεις, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές που γέννησε η παγκοσμιοποίηση.
Η σύγχρονη Αριστερά οφείλει να είναι το νέο που θα δώσει διέξοδο στα κοινωνικά στρώματα που ασφυκτιούν μη έχοντας πολιτική διέξοδο. Εάν το συνέδριο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης δώσει τον απαιτούμενο βηματισμό, εάν ανοίξει την πόρτα στο καινούργιο, θα εξαρτηθεί από το εάν θα περάσει πάνω από τον πήχυ των μηχανισμών ή εάν ευλαβικά, κλείνοντας το μάτι στο παρελθόν, υποταχθεί σ’ αυτούς.
