Χιλιάδες είναι οι αποβολές που έχουν λάβει μαθητές για τη χρήση κινητών στα σχολεία, δημιουργώντας ερωτήματα για το κατά πόσο το μέτρο που εφάρμοσε το υπουργείο Παιδείας είναι αποτελεσματικό.
Χιλιάδες είναι πλέον οι αποβολές που έχουν δοθεί στους μαθητές λόγω χρήσης κινητών τηλεφώνων στα σχολεία, προκαλώντας το εύλογο ερώτημα για το κατά πόσο το μέτρο τελικά αποφέρει καρπούς.
Κοντά στις 16.000 οι αποβολές
Τον τεράστιο αριθμό των 16.000 αποβολών για τα κινητά έκανε γνωστό ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος εξέφρασε την άποψή του ότι αποτελεί ένα καλό μέτρο και ευχαρίστησε την εκπαιδευτική κοινότητα που φροντίζει για την εφαρμογή του, μιλώντας στον ΑΝΤ1.
Παράλληλα, υποστήριξε ότι ο αριθμός των αποβολών έχει μειωθεί όσο περνάει ο καιρός εφαρμογής του μέτρου, τονίζοντας ότι η υπερβολική χρήση των κινητών αποτελεί κάτι το καταστροφικό.
Είναι αποτελεσματικό το μέτρο;
Το μέτρο αποτέλεσε μία από τις κεντρικές πολιτικές της κυβέρνησης για το νέο σχολικό έτος, τονίζοντας την αναγκαιότητα εφαρμογής του. Υπενθυμίζεται, όμως, ότι η απαγόρευση του κινητού στον χώρο του σχολείου δεν είναι κάτι πραγματικά νέο, καθώς επίσημα η συγκεκριμένη «γραμμή» προϋπήρχε, απλά δεν εφαρμοζόταν και δεν είχε τόσο αυστηρό πλαίσιο εφαρμογής.
Κρίνοντας από τον μεγάλο αριθμό των αποβολών, γίνεται κατανοητό ότι οι μαθητές, μάλλον, αρνούνται να ακολουθήσουν τις οδηγίες, πιθανότατα αποδεικνύοντας ότι το μέτρο δεν έχει… πέραση.
Το συγκεκριμένο συμπέρασμα έχει μία σοβαρή λογική πίσω του, καθώς για μαθητές που έχουν γαλουχηθεί με την αναπτυσσόμενη τεχνολογία και το κινητό αποτελεί το πιο βασικό κομμάτι της καθημερινότητάς τους, το μέτρο της απαγόρευσης εξ αρχής ήταν ίσως μερικώς καταδικασμένο, σε καμία, όμως, περίπτωση ανούσιο. Η σχέση των παιδιών με τα κινητά μπορεί πλέον να χαρακτηριστεί «ζωτική» και κάνει ξεκάθαρο ότι οι μαθητές έχουν διαφορετική άποψη από το υπουργείο.
Παρά τις φωνές των επιστημόνων που θεωρούν ότι τα κινητά θέτουν εμπόδια στην απρόσκοπτη μάθηση, τα ευρήματα των επιστημονικών ερευνών δεν είναι αρκετά σταθερά ώστε να υπάρχει απόλυτη βεβαιότητα.
Όπως είχε τονίσει κατά το παρελθόν η επίκουρη καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και γραμματέας της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος, Νάντια Μαγκλάρα, «τα μέχρι στιγμής στοιχεία δείχνουν προς μία κατεύθυνση – ότι δηλαδή υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της χρήσης του κινητού τηλεφώνου και της ψυχικής υγείας των παιδιών, όμως δεν αποκλείεται αυτό να ανατραπεί».
«Το bullying είναι ‘παντρεμένο’ με ένα κινητό τηλέφωνο»
Σχολιάζοντας την εφαρμογή του μέτρου στα σχολεία, ο αρμόδιος υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης τόνισε ότι τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα είναι θετικά, ευχαριστώντας παράλληλα γονείς και εκπαιδευτικούς που «αγκάλιασαν» το μέτρο.
«Το μέτρο μάς το ζήτησαν οι καθηγητές. Το bullying είναι ‘παντρεμένο’ με ένα κινητό τηλέφωνο» ανέφερε, μιλώντας στον ΑΝΤ1, για να σημειώσει πως αυτό «είναι καταστροφικό για τον ψυχισμό ενός παιδιού» σημείωσε ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης.
Αναφορικά με την εφαρμογή που θα έχει το ρόλο του «κόφτη» των social media στα κινητά των παιδιών, ο κ. Πιερρακάκης, ανέφερε πως «το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τα συναρμόδια υπουργεία, αναπτύσσουν μία εφαρμογή που θα μπορούν να την κατεβάζουν οι γονείς στο κινητό των παιδιών τους». Μάλιστα, όπως έκανε γνωστό η εφαρμογή θα είναι πολύ σύντομα έτοιμη.
Η ρίζα των προβληματικών συμπεριφορών
Η απαγόρευση των κινητών έχει από πίσω και ακόμα μία ιδέα, τη διάθεση για περιορισμό των προβληματικών συμπεριφορών που συχνά θεωρούνται απόρροια της υπερβολικής επαφής με τις ηλεκτρονικές συσκευές.
Το μέτρο, παρότι έρχεται με καλές προθέσεις, φαίνεται ελαφρώς μονοδιάστατο. Τουτέστιν, ξεχνάει να μεριμνήσει για την επιρροή που ασκούν οι κοινωνικοί παράγοντες στις συμπεριφορές των ανηλίκων και αναιρεί εν μέρει την σημασία της ψυχογράφησης των νέων.
Παρότι, κατά γενική ομολογία, το μέτρο θα μειώσει τη διακίνηση βίντεο με βίαιες σκηνές και διάφορα είδη κακοποίησης από τα σχολεία, δεν αποτελεί λύση για το γενικότερο πρόβλημα του εθισμού στα κινητά. Εδώ να θυμηθούμε, επίσης, ότι αναρτήσεις με βιαιοπραγίες σημειώνονται φυσικά και εκτός του σχολικού χώρου.
Αρκετές είναι οι χώρες που όχι μόνο έχουν λάβει αποφάσεις να περιορίσουν τη χρήση των κινητών στα σχολεία, αλλά και να συμβάλουν στην κατάχρηση της τεχνολογίας και δη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Σε ένα ιδανικό σενάριο η χρήση των κινητών θα μπορούσε να γίνει συνδυαστικά με τη διδασκαλία και να εντοπιστούν τρόποι που οι τηλεφωνικές συσκευές μπορούν να προάγουν την μάθηση και την ανανέωση στον χώρο της εκπαίδευσης.
Το μέτρο απαγόρευσης των κινητών
Με βάση τον νόμο, το μέτρο προβλέπει ότι:
α) Απαγορεύεται εντός των σχολικών χώρων – κτιρίων και υπαίθριων χώρων η εμφανής κατοχή ή και η χρήση κινητού τηλεφώνου ή άλλης ηλεκτρονικής συσκευής ή παιχνιδιών που διαθέτουν σύστημα επεξεργασίας εικόνας και ήχου, για συνομιλία, βιντεοσκόπηση ή οποιαδήποτε άλλη χρήση από τους μαθητές/ τριες. Στην παραπάνω απαγόρευση δεν εμπίπτει η χρήση ιατρικών εφαρμογών μέσω κινητού τηλεφώνου ή άλλων συσκευών, αποκλειστικά και μόνο κατόπιν σχετικής ιατρικής γνωμάτευσης.
Οι εκπαιδευτικοί έχουν τα κινητά τηλέφωνά τους απενεργοποιημένα κατά τη διάρκεια του μαθήματος και δύνανται να τα χρησιμοποιούν στα διαλείμματα και μόνο εντός του γραφείου καθηγητών.
Οι εκπαιδευτικοί δύνανται να χρησιμοποιούν τον προσωπικό ηλεκτρονικό εξοπλισμό τους, πέραν των διαθέσιμων από το σχολείο ηλεκτρονικών συσκευών, μόνο κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας και τηρώντας απαρέγκλιτα τους κανόνες ασφαλείας και τις διατάξεις περί προστασίας προσωπικών δεδομένων των μαθητών/τριών/ εκπαιδευτικών.
Ο/Η Διευθυντής/ντρια και ο/η Υπο- διευθυντής/ντρια δύνανται να κάνουν λελογισμένη χρήση των κινητών τηλεφώνων τους και πάντοτε σε σχέση με την εκπαιδευτική διαδικασία ή τη διοικητική οργάνωση της σχολικής μονάδας.
β) Ειδικότερα αν διαπιστωθεί ότι μαθητής/τρια κατέχει εμφανώς ή και χρησιμοποιεί το κινητό τηλέφωνό του/ της, εντός σχολικών χώρων (κτιρίων και υπαίθριων χώρων), παρά την απαγόρευση, εφαρμόζονται τα παρακάτω:
Ο/Η εκπαιδευτικός ενημερώνει σχετικά τον Διευθυντή/ντρια της σχολικής μονάδας ο οποίος εφαρμόζει το παιδαγωγικό μέτρο της αποβολής από τα μαθήματα μία (1) ημέρα, ενημερώνοντας για αυτό τους γονείς/κηδεμόνες/ασκούντα-ούσα την επιμέλεια του/της μαθητή/ τριας για τη συμπεριφορά του/της, ζητώντας τους είτε να προσέλθουν άμεσα στο σχολείο και να τον/την παραλάβουν είτε να συγκατατεθούν εγγράφως με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο για την αποχώρησή του/της από το σχολείο.
Επιπροσθέτως, αν διαπιστωθεί από εκπαιδευτικό ότι ο/η μαθητής/τρια κατά τη διάρκεια του μαθήματος ή κατά τη διάρκεια του διαλείμματος ή κατά τη διάρκεια της προσέλευσης ή αποχώρησης μαγνητοφωνεί ή φωτογραφίζει ή βιντεοσκοπεί εκπαιδευτικούς ή συμμαθητές/τριες του/της, τότε γνωστοποιεί το γεγονός αυτό στον/στη Διευθυντή/ντρια της σχολικής μονάδας, ο/η οποίος/α ζητά από τον/τη μαθητή/τρια να απενεργοποιήσει και παραδώσει το τηλέφωνό του/ της, καλώντας να προσέλθουν στο σχολείο οι γονείς/ κηδεμόνες/ασκούντα-ούσα την επιμέλεια του/της των εμπλεκόμενων μαθητών/τριων, προκειμένου να λάβουν γνώση του περιστατικού.
Παράλληλα, ο/η Διευθυντής/ ντρια οφείλει να αξιολογήσει παιδαγωγικά το περιστατικό και ανάλογα με τη βαρύτητά του και συνεκτιμώντας τις ειδικές περιστάσεις τέλεσης του περιστατικού, ιδίως την παραβίαση προσωπικών δεδομένων, εφόσον κρίνει ότι η συμπεριφορά δεν είναι ιδιαιτέρως αποκλίνουσα επιβάλλει το παιδαγωγικό μέτρο της αποβολής από τα μαθήματα μέχρι τρεις (3) μέρες. Εφόσον κριθεί εκ μέρους του/της Διευθυντή/ντριας ότι η συμπεριφορά του/της μαθητή/τριας είναι ιδιαιτέρως αποκλίνουσα, τότε το παραπέμπει στον Σύλλογο Διδασκόντων προκειμένου ο τελευταίος συνεκτιμώντας τις ειδικές περιστάσεις τέλεσης του περιστατικού, ιδίως την παραβίαση προσωπικών δεδομένων, να επιληφθεί και να επιβάλει το παιδαγωγικό μέτρο της αποβολής από τα μαθήματα μέχρι πέντε (5) ημέρες. Στην περίπτωση που η φωτογράφιση/βιντεοσκόπηση αφορά ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, επιλαμβάνεται ο Σύλλογος Διδασκόντων και υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος.