Γιατί ο Νετανιάχου καρατόμησε τον υπουργό Άμυνας – Νύχτα ταραχών στο Τελ Αβίβ

Μετά από μια νύχτα ταραχών, με οδομαχίες, φωτιές και συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας στις μεγαλύτερες πόλεις του, το Ισραήλ ετοιμάζεται να μπει σε μια νέα εποχή μετά την απόλυση του υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ από τον πρωθυπουργό, Μπένιαμιν Νετανιάχου.

Καθώς ο γνωστός και αγαπητός στο ευρύ κοινό του Ισραήλ στρατηγός Γκάλαντ, αποπέμφθηκε, από τη μία η αντιπολίτευση επιχειρεί να εργαλειοποιήσει την επιρροή του αυτή για να διαταράξει την ευαίσθητη πλειοψηφία της δεξιάς κυβέρνησης Νετανιάχου και από την άλλη ο αντικαταστάτης του, Ίσραελ Κατζ, θα επιχειρήσει να προωθήσει μια πιο σκληρή πολεμική γραμμή από το Ισραήλ.

Ο ίδιος ο Γκάλαντ, θεωρεί ότι η αποπομπή του ήταν αποτέλεσμα διαφωνίας με τον Νετανιάχου για τρία πράγματα: το θέμα της στρατιωτικής θητείας των υπερορθόδοξων (στο οποίο ο Γκάλαντ επέμενε να αλλάξει η πολιτική μη στράτευσής τους), την εγκατάλειψη των ομήρων στη Γάζα και την ανάγκη για επίσημη έρευνα σχετικά με την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. «Δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει συγχώρεση για την εγκατάλειψη των ομήρων», είπε. «Αυτό θα είναι ένα «σημάδι του Κάιν» που θα φέρει η ισραηλινή κοινωνία, καθώς και όσοι οδηγούνται σε αυτό το λάθος μονοπάτι».

Στην πραγματικότητα, ωστόσο, το έργο ήταν προδιαγεγραμμένο. Με τον Νετανιάχου ήταν δύο ξένοι στην ίδια κυβέρνηση. Οι διαφορές που είχαν, ήταν τεράστιες και οι σχέσεις τους κάκιστες. Κατά τον κύκλο του Νετανιάχου, ο Γκάλαντ αποτελούσε “πηγή” των Αμερικανών, δίνοντάς τους πληροφορίες σχετικά με τον πόλεμο και επιχειρούσε να “περάσει” αυτή την πιο διαλλακτική γραμμή που προωθεί η Ουάσινγκτον, μέχρι και την εκεχειρία με τη Χαμάς.

Βέβαια ο Νετανιάχου ζήταγε λιγότερο από μια αφορμή. Ο Γκάλαντ ήταν αυτός που είχε επικρίνει και είχε αντιτεθεί, πέρυσι, στις προτεινόμενες από την κυβέρνηση Νετανιάχου δικαστικές μεταρρυθμίσεις. Και όταν ο Νετανιάχου επιχείρησε τότε να τον διώξει, ξέσπασαν διαδηλώσεις και ταραχές σε κάθε γωνιά του Ισραήλ.

Από τότε, το χάσμα μεταξύ τους ήταν τεράστιο και ήταν μάλλον αναμενόμενο ότι ο Νετανιάχου θα τον απέπεμπε. Όπως έκανε χθες: τον κάλεσε στο γραφείο του και του επέδωσε μια επιστολή, στην οποία ήταν γραμμένη μια πρόταση μόνο: “Απολύεσαι από τη θέση του υπουργού Άμυνας, άμεσα”. Ακόμα και ο τρόπος της αποπομπής του, δείχνει ότι ήταν κάτι προσωπικό για τον Νετανιάχου, ο οποίος τους τελευταίους μήνες βρισκόταν σε ανοιχτή σύγκρουση με τον Γκάλαντ.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ότι τον περασμένο Αύγουστο ο Γκάλαντ χαρακτήρισε “ανοησία” τον στόχο του Νετανιάχου για “απόλυτη νίκη” στη Γάζα, προκαλώντας την έκδοση ανακοίνωσης στην οποία ο πρωθυπουργός του Ισραήλ κατηγορούσε τον υπουργό Άμυνας ότι υιοθετούσε “αντι Ισραηλινή ρητορική”!

Ο Γκάλαντ αντιτίθετο με ένταση στην απόφαση Νετανιάχου για έλεγχο του ανθρωπιστικού διαδρόμου στα σύνορα Γάζας- Αιγύπτου και αποκαλούσε “ηθική ντροπή” την προτεραιοποίηση της επικράτησης επί της Χαμάς, αντί μιας εκεχειρίας και συμφωνίας ανταλλαγής των ομήρων. “Αν θέλουμε να πάρουμε πίσω τους ομήρους ζωντανούς, δεν έχουμε άλλο χρόνο”, είχε πει στο υπουργικό συμβούλιο.

Κατά πολλούς, η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, ίσως να ήταν το γεγονός ότι ο Νετανιάχου, χθες, αναγκάστηκε να αποσύρει νομοσχέδιο που θα επέτρεπε στους υπερορθόδοξους Εβραίους να λαμβάνουν κρατικές επιδοτήσεις για παιδικούς σταθμούς, ακόμη και αν ο πατέρας των παιδιών δεν υπηρετεί στις IDF, όπως πρέπει να κάνουν όλοι οι υπόλοιποι Ισραηλινοί. Ο Νετανιάχου βασίζεται στα υπερορθόδοξα κόμματα για να κυβερνήσει, και έχουν απειλήσει να ανατρέψουν τον συνασπισμό του αν αναγκαστούν να υπηρετήσουν μαζικά στον στρατό.

Ο Γκάλαντ είχε ταχθεί ευθέως κατά της ιδέας να εξαιρεθούν οι υπερορθόδοξοι Ισραηλινοί από τη στρατιωτική θητεία, λέγοντας ότι «το σύστημα ασφαλείας υπό την ηγεσία μου δεν θα το υποβάλει σε νομοθεσία».

Ταραχές

Μόλις λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της απομπομπής του Γκάλαντ, οι ηγέτες της αντιπολίτευσης κάλεσαν τον κόσμο να βγει στους δρόμους. Όπως και έγινε. Στο Τελ Αβίβ, τη Χάιφα, αλλά και την Ιερουσαλήμ, ξέσπασαν διαδηλώσεις και ταραχές. Αυτές έφτασαν ως και έξω από το σπίτι του Νετανιάχου στην Ιερουσαλήμ, με συνθήματα όπως “ντροπή” και “προδοσία”, στο Τελ Αβίβ, διαδηλωτές απέκλεισαν έναν κεντρικό αυτοκινητόδρομο, ενώ οικογένειες ομήρων που κρατούνται στη Γάζα φώναζαν «Ο Μπίμπι είναι προδότης», χρησιμοποιώντας το παρατσούκλι του πρωθυπουργού. Κι αυτό γιατί θεωρούν πως ο Νετανιάχου ξεκαθαρίζει το πολιτικό τοπίο γύρω του, ώστε να τορπιλίζει τις προτεινόμενες συμφωνίες εκεχειρίας και να παρατείνει τον πόλεμο μέχρι να πάρει τη νίκη που αποζητά. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν βοηθά στην επιστροφή των ομήρων.

Ο ηγέτης της ισραηλινής αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ έκανε λόγο για «πράξη τρέλας». «Ο Νετανιάχου ξεπουλάει την ασφάλεια του Ισραήλ και τους στρατιώτες των IDF (Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων) για την κατάπτυστη πολιτική του επιβίωση», έγραψε ο Λαπίντ στο Χ την Τρίτη.

Ανεξάρτητα από τις διαμαρτυρίες, πάντως, ο Ίσραελ Κατζ ανέλαβε ήδη το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Άμυνας αφήνοντας το Εξωτερικών στο οποίο υπηρετούσε ως τώρα, στον υπουργό άνευ χαρτοφυλακίου Γκίντεον Σάαρ.