Τουρκικός «δάκτυλος» πίσω από τη νέα σπίθα πολέμου στη Συρία

Η Τουρκία χρησιμοποιεί τις δυνάμεις των ισλαμιστών από τη μία για να πιέσει τη Δαμασκό και από την άλλη για να υποδαυλίσει την εσωτερική σύγκρουση των «ανταρτών» με τις κουρδικές δυνάμεις

Μέσω «αντιπροσώπων» των ισλαμιστών τζιχαντιστών της HTS, οι οποίοι προβάλλονται ως δυνάμεις αντίστασης εναντίον του καθεστώτος Άσαντ, η Τουρκία επιχειρεί το πρώτο βήμα για τη δημιουργία νέων τετελεσμένων στη Συρία, σε ένα σχέδιο το οποίο ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν είχε αποκαλύψει και προβλέπει μια ακόμη τουρκική εισβολή στην πολύπαθη χώρα της Μέσης Ανατολής.

Η Τουρκία δημοσίως δηλώνει ότι δεν έχει καμία σχέση με το νέο ξέσπασμα βίας στη Συρία, καθώς η δημόσια στήριξη της HTS (Hayat Tahrir al-Sham) και του SNA(Syrian National Army) θα προκαλούσε αντιδράσεις τόσο από τη Δαμασκό αλλά και την Μόσχα και την Τεχεράνη, που δεν θέλουν την αποσταθεροποίηση του καθεστώτος Άσαντ, όσο και από τους Αμερικανούς, που δεν θα μπορούσαν να εγκαταλείψουν στην τύχη τους και στις διαθέσεις των τζιχαντιστών τους συμμάχους τους Κούρδους του YPG(People’s Defense Units) και του SDF(Syrian Democratic Forces).

Όμως, είναι σαφές ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί τις δυνάμεις των ισλαμιστών, προκειμένου από τη μία πλευρά να πιέσει ασφυκτικά τη Δαμασκόμ, ώστε να υποκύψει και να αποδεχθεί τους όρους της και από την άλλη πλευρά να υποδαυλίσει την εσωτερική σύγκρουση των «ανταρτών» με τις κουρδικές δυνάμεις σε έναν αγώνα αλληλοεξόντωσης.

Η στρατιωτική επιχείρηση που ξεκίνησε ξαφνικά στις 29 Νοεμβρίου με στόχο το Χαλέπι, οδηγώντας στην κατάληψή του από τις δυνάμεις της HTS, ήταν καλά προετοιμασμένη και βρήκε το καθεστώς Άσαντ σε κατάσταση αδυναμίας, καθώς η μεν Μόσχα κατευθύνει όλες τις δυνάμεις της στο ουκρανικό μέτωπο, και το Ιράν έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα με την υποχώρηση της Χεζμπολάχ στον Λίβανο και με την εξόντωση του δικτύου των Φρουρών της Επανάστασης στην ευρύτερη περιοχή.

Η Τουρκία, με την μεσολάβηση της Μόσχας, είχε προσπαθήσει να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τον Άσαντ, αλλά ο πρόεδρος της Συρίας φέρεται να θέτει ως όρο την προηγούμενη αποχώρηση (ή πάντως τον καθορισμό συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος) των τουρκικών στρατευμάτων από τη βόρεια Συρία.

Η Τουρκία ανησυχεί ότι ακόμη κι αν αποφασιστεί αποχώρηση των Αμερικανών από την περιοχή και συνεπώς εγκαταλειφθούν οι Κούρδοι σύμμαχοι των ΗΠΑ στην τύχη τους, ο Άσαντ θα επιδιώξει να έρθει σε συνεννόηση μαζί τους ώστε να διασφαλίσει την επιβίωση του καθεστώτος αλλά και την προάσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας, που απειλείται κυρίως από την Τουρκία.

Ιδιαίτερη ανησυχία επίσης προκαλεί στην Τουρκία η πίεση που ασκούσε το τελευταίο διάστημα το καθεστώς Άσαντ στην Ιντλίμπ που πρακτικά ωθούσε μεγάλο αριθμό εκτοπισμένων από τον πόλεμο να κατευθυνθούν προς τα σύνορα με την Τουρκία, απειλώντας με ένα νέο προσφυγικό ρεύμα, την ώρα που η Άγκυρα επιδίωκε να πετύχει συμφωνία με τη Δαμασκό για την επιστροφή ενός εκατομμυρίου προσφύγων σε ασφαλείς περιοχές στη Συρία.

Οι δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία στρέφονται εναντίον των κουρδικών δυνάμεων με το πρόσθετο επιχείρημα ότι επιχειρείται η δημιουργία ενός διαδρόμου επικοινωνίας από το Tar Rifaat βόρεια του Χαλεπίου προς Ανατολάς στο Manbij στις ελεγχόμενες από τους Κούρδους περιοχές.

Για την Άγκυρα, η συνέχιση ελέγχου υπό μορφή αυτονομίας της βορειοανατολικής Συρίας από τους Κούρδους του YPG, που θεωρεί ότι είναι παρακλάδι του PKK, και ακόμη περισσότερο η επέκτασή τους προς τα δυτικά καταλαμβάνοντας όλο και μεγαλύτερη περιοχή στα σύνορα της Συρίας με την Τουρκία, αποτελεί casus belli.

Ο ίδιος ο Ερντογάν πριν μερικές εβδομάδες είχε προαναγγείλει νέα τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στο εσωτερικό της Συρίας με στόχο την εξουδετέρωση των Κούρδων και την επέκταση της ζώνης ασφαλείας που είχε επιβάλει στο έδαφος της Συρίας.
Είναι προφανές ότι με τη δεδομένη ρευστότητα στην περιοχή και τον διαρκή κίνδυνο να πυροδοτηθεί μια νέα θερμή κρίση, η απόφαση για μια νέα εισβολή δεν είναι εύκολη για την Άγκυρα.

Έτσι, ήταν σαν… από μηχανής θεός (και καθόλου τυχαία) η επίθεση των τζιχαντιστών εναντίον των κυβερνητικών θέσεων στο Χαλέπι, που τελικά εξυπηρετεί πλήρως τις επιδιώξεις της Άγκυρας. Την αποδυνάμωση του καθεστώτος Ασαντ, την στρατιωτική πίεση στους Κούρδους και την δοκιμασία των αντοχών της Ουάσιγκτον εν όψει και της αλλαγής φρουράς στον Λευκό Οίκο, ενώ συγχρόνως στέλνεται μήνυμα και σε Μόσχα και Τεχεράνη ότι υπάρχει και άλλος ισχυρός παίκτης στο τερέν της Συρίας.

Πιθανόν στην Άγκυρα ελπίζουν ότι θα μπορέσουν να επιχειρηματολογήσουν στους Αμερικανούς υποστηρίζοντας ότι τελικά οι «αντάρτες» κόβουν τον δρόμο των Ρώσων και των Ιρανών στη Συρία, αλλά καθώς δεν υπάρχει εναλλακτική λύση αυτή τη στιγμή, η ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ δεν είναι γνωστό που θα μπορούσε να οδηγήσει και εάν τελικά θα κατέληγε σε αναβίωση του Ισλαμικού Κράτους στην περιοχή με κίνδυνο αποσταθεροποίησης της Συρίας και του Ιράκ και έναν ζωτικό κίνδυνο για το Ισραήλ.

Μετα τον αιφνιδιασμό πάντως από τους τζιχαντιστές υπήρξαν αναφορές για έστω και περιορισμένους βομβαρδισμούς από ρωσικά μαχητικα εναντίον θέσεων τους, ενώ αυτό που είναι κρίσιμης σημασίας είναι εάν και οι Αμερικανοί θα αναλάβουν δράση και εφοσον απειληθούν οι σύμμαχοι τους του SDF θα υπάρξουν βομβαρδισμοί και από τα αμερικανικά μαχητικά που εδρεύουν στην περιοχή ,ώστε να δημιουργήσουν ασπίδα προστασίας για τους Κούρδους μαχητές.